English ไทย

การสำรวจไวรัสที่ติดต่อระหว่างคนและสัตว์ในสัตว์ป่าและผู้สัมผัสสัตว์ป่าในจังหวัดเชียงใหม่

หัวหน้าโครงการ

• ผศ.ดร.วุฒิชัย คำดวง คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

• Dr. Nicole Ngo-Giang-Huong, researcher, Institut de Recherche pour le Développement (IRD)

• Dr. Sabrina Locatelli, researcher, Institut de Recherche pour le Développement (IRD)

เหตุผลและความเป็นมา

เชื้อโรคส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นใหม่มีต้นกำเนิดจากสัตว์ป่า การแพร่เชื้อสู่มนุษย์เกิดขึ้นโดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีการสัมผัสใกล้ชิดระหว่างมนุษย์และสัตว์ป่า เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (SEA) เป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพระดับโลก โดยพบ 20% ของพืช สัตว์ และสิ่งมีชีวิตทางทะเลทั่วโลกในภูมิภาคนี้ อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมและพฤติกรรมของมนุษย์ เช่น การตัดไม้ทำลายป่าอย่างต่อเนื่อง การเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน การขยายตัวและการเพิ่มความเข้มข้นของการเกษตร การขยายตัวของที่อยู่อาศัยของมนุษย์ การค้าสัตว์ป่าและการล่าสัตว์ ได้ส่งผลให้ความเสี่ยงของการแพร่กระจายเชื้อโรคเพิ่มขึ้น เช่น การแพร่เชื้อจากประชากรสัตว์สู่ประชากรโฮสต์ใหม่ ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา มีการระบาดของโรคติดเชื้อจากสัตว์สู่มนุษย์หลายครั้ง (เช่น โรคติดเชื้อไวรัสนิปาห์/ฮินดรา ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ H1N1 SARS และ COVID-19) ในพื้นที่นี้ จังหวัดเชียงใหม่เป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพในการเกิดโรคติดเชื้อจากสัตว์สู่มนุษย์เนื่องจากมีความหลากหลายทางชีวภาพสูงและการใช้ประโยชน์จากป่าและสัตว์ป่าโดยชุมชนชนบท เช่น การล่าสัตว์ป่าเพื่อการบริโภค ปริมาณสัตว์ป่าจำนวนมากถูกล่าเพื่อจัดหาสำหรับร้านอาหารและครอบครัว สภาพสุขอนามัยที่ไม่ดีระหว่างการเตรียมอาหารสร้างเงื่อนไขที่เหมาะสมสำหรับการแพร่กระจายเชื้อโรค ซึ่งอาจคล้ายคลึงกับการเกิด SARS-CoV-2 ในประชากรมนุษย์ พื้นที่ที่มีการสัมผัสหลายครั้งระหว่างมนุษย์และสัตว์ป่าเป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูงสำหรับการแพร่เชื้อโรคจากสัตว์สู่มนุษย์ ดังนั้น การสำรวจไวรัสจากสัตว์สู่มนุษย์ในมนุษย์และสัตว์ในพื้นที่เหล่านั้นรวมถึงชุมชนป่าในชนบทอาจช่วยระบุเหตุการณ์การแพร่กระจายเชื้อโรคได้ นอกจากนี้ การวิเคราะห์ปัจจัยทางสังคมและพฤติกรรมจะช่วยให้เข้าใจความเสี่ยงของการแพร่เชื้อสู่มนุษย์และระหว่างมนุษย์ได้ดีขึ้น และระบุความต้องการการฝึกอบรมเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อในชุมชน

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์

1) เพื่อสำรวจการแพร่ระบาดของไวรัสจากสัตว์สู่คนในกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยงสูงในจังหวัดเชียงใหม่

2) เพื่อประเมินความชุกทางซีรั่มวิทยาของไวรัสจากสัตว์สู่คน และทำแบบสอบถามพฤติกรรมที่เกิดขึ้นพร้อมกันในกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยงสูงในจังหวัดเชียงใหม่

3) เพื่อศึกษาไวรัสที่มีแนวโน้มในการแแพร่ระบาดจากสัตว์สู่คนในสัตว์ป่าที่เกี่ยวข้องกับชุมชนมนุษย์ในจังหวัดเชียงใหม่

การดำเนินการจัดอบรมให้ความรู้และเก็บตัวอย่างในโครงการวิจัยหัวข้อ "การระบุเชื้อก่อโรคทางเดินหายใจในผู้สัมผัสสัตว์ป่าในอำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย (SIREN)" ครั้งที่2

เมื่อวันที่ 9-10 พฤศจิกายน 2567 ทีม LUCENT international collaboration คณะเทคนิคการแพทย์ ร่วมกับคณะสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้รับความอนุเคราะห์จากสำนักงานสาธารณสุข อำเภออมก๋อย ในการดำเนินการจัดอบรมให้ความรู้และเก็บตัวอย่างในโครงการวิจัยหัวข้อ "การระบุเชื้อก่อโรคทางเดินหายใจในผู้สัมผัสสัตว์ป่าในอำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย (SIREN)" ครั้งที่2 ภายใต้การสนับสนุนจาก Thailand One Health University Network (THOHUN) และคณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

การดำเนินการจัดอบรมให้ความรู้และเก็บตัวอย่างในโครงการวิจัยหัวข้อ "การสำรวจไวรัสที่ติดต่อระหว่างคนและสัตว์ในสัตว์ป่าและผู้สัมผัสสัตว์ป่าในจังหวัดเชียงใหม่ (SIREN) "

เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2566 ทีม LUCENT international collaboration คณะเทคนิคการแพทย์ ร่วมกับคณะสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้รับความอนุเคราะห์จากสำนักงานสาธารณสุข อำเภออมก๋อย ในการดำเนินการจัดอบรมให้ความรู้และเก็บตัวอย่างในโครงการวิจัยหัวข้อ "การสำรวจไวรัสที่ติดต่อระหว่างคนและสัตว์ในสัตว์ป่าและผู้สัมผัสสัตว์ป่าในจังหวัดเชียงใหม่ (SIREN) ภายใต้การสนับสนุนจาก Thailand One Health University Network (THOHUN) และคณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

พบปะพูดคุยกับหัวหน้าสาธารณสุขอำเภออมก๋อย และผู้อํานวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านอูตูม อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่

เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2566 ทีม LUCENT international collaboration ได้เดินทางไปพบปะพูดคุยกับหัวหน้า ธวัฒชัย แก้วอ้วน สาธารณสุขอำเภออมก๋อย และหัวหน้า ชาติชาย เสริมมติวงศ์ ผู้อํานวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านอูตูม อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ เกี่ยวกับแผนการดำเนินงาน "การสำรวจไวรัสที่ติดต่อระหว่างคนและสัตว์ในสัตว์ป่าและผู้สัมผัสสัตว์ป่าในจังหวัดเชียงใหม่"

ประชุมหารือกับหัวหน้าสถานีวิจัยสัตว์ป่าดอยเชียงดาว

วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2566 ร่วมประชุมปรึกษาหารือเกี่ยวกับโครงการที่จะร่วมกันกับหัวหน้าสถานีวิจัยสัตว์ป่าดอยเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย